बुढ्याइँ दुखेको छ मेरो !

बडो दुःखले आर्जिएको छ जेथा

खपेका अनेकौं थियौं पीर बेथा

उठेका निकै नै थिए धेर ठेला

गरेका सबै काम धन्दा र मेला ।१

 

पहाडी गरामा सधैं खोस्र माटो

उकाला र ठाडा सधैं हिँड्न बाटो

समस्या सधैं चाङ पर्दै खडा छन्

हिजोआज भोग्छौं निकै नै कडा झन् ।२

 

कविता

छन्द : भुजङ्गप्रयात

भयो देह यो शुष्क झन् आजभोलि

तिमी निम्ति सुक्का बनायौं परेली

वृथा ज्यानको ताडना पो गरेछौँ

अरूकै बनेको छ बेकार भा छौँ ।३

 

सिँडी उक्लनै पर्छ गाह्राे असाध्यै

कटी कट्कटी गर्छ जाने परानै

म पानी पुगाऊँ उकालो छ ठाडै

निकै नै छ पीडा दुखेको छ ढाडै ।४

 

बिहानै नुहाएर पानी न बोकी

कहाँ बन्छ खाना म आफैं न जोती

र भान्सा उतार्ने सबै बन्द बस्त

खुदै गर्नु पर्ने सबै सुत्न मस्त ।५

 

भए म्लेच्छ जस्तै सबै सर्बहारी

जुनै खाद्य खान्छन् न केही विचारी

बुहारी बनेकी सबैकी पियारी

यता भात भान्सा म गर्दै छु फेरि ।६

 

न गर्छन् कुनै रीत संस्कार निष्ठा

न राख्छन् कतै इज्जतादि प्रतिष्ठा

विकासे जमाना भने दौडिएर

सबै झोलका मोलमा पौडिएर ।७

 

कुनै जात भातै भनी गर्छ खेदो

कुनै जाँच्न थाल्छन् यही हो हलेदो

म दोधारमा खै निकै दुःख पाएँ

अहो धान्न गाह्रो बडा कष्ट पाएँ ।८

 

सबै जात औ धर्म एकै म मान्छु 

सबै साथ जाऊँ मिली लौ न भन्छु 

कहाँ हुन्छ यस्तो भनी भाग्छ कोही

हुनैपर्छ भन्दै अडेको छ कोही ।९

 

बहाना यिनै भातका जातका छन्

यिनै नै समस्या निकै नै कडा झन्

म बाटो समाऊँ कता कौन फेरो

त्यसैले बुढ्याइँ दुखेको छ मेरो ।१०

 

कुनै काममा साथ दिन्नन् बुहारी

भने देखि चल्ने छ गाली जुहारी

पकायो खुवायो मिठो छैन भन्छन्

उता बाहिरै टन्न खाएर फिर्छन् ।११

 

म आफ्नो कुरा राख्न सक्ने कहाँ छु

समस्या सयौं चाङमा छन् खडा छु

सबै थात बासै दिँदा नाम तिम्रो

न बस्ने न छोड्ने भयो हाल हाम्रो ।१२

 

(७० वर्षीया पन्डितनी बज्यैको गुनासो )