अन्तिम्-अदालत

जब

पर्याप्त

समय उसंग थियो,

आफुले कहिल्यै नगरेको

र गर्न नचाहेको कामको कुरो

काटिरह्यो। बारम्बार, समयअनुसार

चलेको छु भन्यो, सुर्यका ज्योतीजस्ता विद्वान्-

बोलीहरु समेत, उसकै बफादार भैदेओस् भन्ठान्यो।

कैयौँ कर्मशील मनमस्तिस्कहरुलाई एकाएक–, ठाउँको-ठाउँ

ठीक लगाइदियो। जति हेर्यो उति, उ जटिल र आँटिलो बन्दै गयो।

 

पद, पैसा र प्रतिष्ठा

पछ्याउने क्रममा उसले

धेरै झन्जट-झमेला झोस्यो,

निम्सरोलाई सोस्यो, सोझोसँग खोस्यो,

शक्तीको भरमा सँधै छट्टुलाई मात्रै पोस्यो,

मानव-जीवनलाई केवल थोपा मात्र देख्यो, सारा-संसार

छपक्कै छेक्यो। आफैभित्रको भगवानको अंश भुसुक्कै बिर्सियो,

तसै, भए-भरको ढुङ्गालाई देवता ठान्दै ढोग्यो, स्वार्थको पोको,

द्रव्यको भोको, अहंकारको डोको, उफ् ! जति उसको दृष्टि,

त्यसैलाई सृस्टी मान्यो। सर्दम् सक्दो यावत्

आवश्यकता भन्दा बढी थुपारिरह्यो,

मौरीले मह जम्मा गरे जस्तो।

सोच्यो: जिन्दगी त ब्यापार

जस्तै, फाइदै–फाइदा!

 

भन्थ्यो, जिन्दगी गज्जबले चल्दैथियो, सत्यता उत्तरोत्तर जगजाहेर हुँदै गयो:

जीवन जिउनुको भित्री-मर्म उसले कहिल्यै जानेन, बैतर्णी तर्ने तयारी त

झन् गर्दै गरेन। जसै समय आयो, मिलाउँदा मिलाउँदै अन्त्यमा,

हिसाब-किताब पटक्कै मिलेन। धुलोबाट शुरु भएर धुलोमै

सिद्धिने डोरी चटक्कै चुडिँयो, आखिर अरु जस्तै

उ पनि अचानक एक्लै गयो, जस्तो मान्छेको

इतिहास थियो, गन्तब्य उसको, हरे!

उस्तै भयो, जे-जति, त्यत्तिकै

जो’छाडेर संसारबाट

बिदा लियो।